آینده وطن را بسازیم
عبدالحکیم عطائی
زندگی، مجموعه‌ای از ترواش‌های قلبی، تجربه‌ها، درس‌ها و اندرزهایی از روزگار است.
اینک که در آستانه یک آزمون بس بزرگ و پر چالشِ موسوم به «صلح بین الافغانی» قرار داریم، واجب است گذشته خود را در نمایشگر ذهن خود دوباره تماشا و بازبینی کنیم و هر بار با دقتی ژرف‌تر و نگاهی عمیق‌تر رخدادهایش را نظاره کنیم، اتفاقاتش را بررسی کنیم، حوادث را تحلیل کرده و همة ابعاد آن را موبه‌مو تجزیه کنیم که عامل بدبختی و نگون‌ساری ما در این چهار دهه چه بوده است و چرا ما در این لجن‌زار برادرکشی، تعصب، افراط‌گرایی و تخریب همه‌جانبة وطن خود اسیر گشته‌ایم؟
بررسی تاریخ گذشته از این حیث که وقت بگذرانیم و صرفاً تاریخ را بدانیم و اوقات خالی را پر کنیم، نه پسندیده است و نه در آیندة ما تأثیر دارد؛ بلکه باید تاریخ گذشته خود را که سراسر تهاجم و درگیری، کودتا و تبدیل نظام، اشغال و استقلال و بُردوباخت بوده است، هدف‌مندانه بخوانیم، ببینیم، بیاموزیم و به دیگران بیاموزانیم.
ما زمانی می‌توانیم به آیندة افغانستان امید داشته باشیم که گذشتة خود را در ذهن داشته و از آن درس گرفته باشیم و اشتباهات خود را معلم حال و آینده تصور کرده و در صدد آبادی ایمانی، وجدانی، فکری و سیاسی وطن از هیچ کوششی فروگذار نشویم.
افغانستان خانة مشترک همة اقوام این سرزمین بوده و است و زمانی می‌توانیم ادعا کنیم خواهد بود، که از اشتباهات چند دهة گذشته درس گرفته و آینده را خودمان با دستان خود بسازیم؛ چراکه هیچ‌کس نمی‌تواند برای وطن ما، از ما دل‌سوزتر باشد؛ چنان‌که تهاجم انگلیس، اشغال اتحاد جماهیر شوروی و حضور گسترده و اشغال‌وار آمریکا این موضوع را ثابت کرده است و تاریخ چهل سال اخیر صادق‌ترین گواه بر این است که همه دایه‌ها دروغگو بودند، نه‌تنها دروغگو؛ بلکه همه شیاد، مفسد، نسل‌کش و سارق بودند که حلقوم هم‌میهنان ما را با پنبه می‌بریدند و گرگان بره‌پوشی بیش نبودند که همیشه در پی شکار خود دویده‌اند و به تعبیر دیگر، همواره آب سیاست افغانستان را گل‌آلود کرده و ماهیِ «منابع طبیعی» و ذخایر آن را ربوده و چپاول کرده‌اند.
اما در این شرایط حساس، آنچه زیبندة شأن تک‌تک ما افغانستانی‌ها است، بیداری از خواب غفلت و مدنظر داشتن تاریخ گذشته است که در پرتو آن بتوانیم میهن خویش را در هرصورت ممکن، از باتلاق این همه مصیبت و دغدغه برهانیم و خود کاری برای آبادی آن بکنیم و نقشی در سازندگی آن داشته باشیم و روند صحت تنِ زخم‌دیدة آن را سرعت ببخشیم و دَین ایمانی و میهنی خویش را نیز ادا کنیم.