با این حال، منابع تأکید کردهاند که این مقدار پول فقط برای ارایه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان در نظر گرفته شده است.
رویترز روز سهشنبه، نهم قوس، با نشر این گزارش، گفت که قرار است اعضای هیأت مدیره بانک جهانی بهطور غیررسمی ملاقات کنند.
هدف از این ملاقات، گفتوگو در مورد پیشنهادی است که در هفتههای اخیر با مقامات ایالات متحده و سازمان ملل مطرح میشود،
این پیشنهاد، تغییر مسیر وجوه از صندوق بازسازی افغانستان (ARTF) است که مجموعاً ۱٫۵ میلیارد دالر میشود.
رویترز به نقل از کارشناسان اقتصادی تحلیل کرده است که این کمکها برای حل مشکلات کنونی افغانستان موثر است.
در این گزارش اما تصریح شده که هنوز چگونهگی انتقال این کمکها به افغانستان حلناشده است؛ زیرا بیم آن وجود دارد که نهادهای مالی درگیر، در معرض تحریم ایالات متحده امریکا قرار نگیرد.
این منابع به رویترز یادآور شدهاند که این پول برای رفع نیازهای فوری مراقبتهای صحی در افغانستان، جاییکه کمتر از هفت درصد جمعیت آن در برابر ویروس کرونا واکسین شدهاند، اختصاص مییابد.
از سوی دیگر، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع آگاه گفته است که بانک جهانی پس از انتقال این مقدار پول به افغانستان، نظارت نخواهد داشت.
این منبع افزوده است که بانک جهانی میخواهد این پول را بدون هیچ نظارت یا گزارشی به سازمان ملل و سایر آژانسهای بشردوستانه منتقل کند.
این منبع تحریمهای امریکا را یک مانع بزرگ برای انتقال این کمکها به افغانستان عنوان کرده است.
منبع گفته است: «در حالی که خزانهداری ایالات متحده نامههای دلپذیر ارایه کرده است که به بانکها اطمینان میدهد که میتوانند تراکنشهای بشردوستانه را پردازش کنند، نگرانی در مورد تحریمها همچنان ادامه دارد که از عبور حتا مواد اولیه از جمله غذا و دارو جلوگیری میکند.»
خبرگزاری رویترز به نقل از این منبع گفته است که تحریمهای فلج کننده و عدم مراقبت از کارکنان بخش دولتی «آوارهگان بیشتر، ناامیدی و افراط گرایی بیشتری ایجاد می کند.»
از جانب دیگر، منابع آگاه گفتهاند که بانک جهانی در صدد باز کردن راه میانبر برای طالبان است.
رویترز به نقل از یک منبع نوشته است که کار اولیه روی مبادله بالقوه دالرهای امریکایی برای افغانها انجام شده است تا این وجوه را به افغانستان تحویل دهند.
با این حال، منبع دیگر تأکید کرده است که این برنامهها فقط در حد پیشنهاد است و هنوز اجرا نشده است.
در این گزارش همچنان آمده است: «دو منبع گفتند که این رویکرد، وجوه ARTF را به حسابهای بینالمللی مؤسسات خصوصی افغانستان واریز میکند، که افغانها را از حسابهای بانکی خود در افغانستان به گروههای بشردوستانه در افغانستان پرداخت میکنند».
رویترز تأکید کرده است که با این روش، بانک جهانی راه میانبر را برای طالبان باز و در نتیجه از درگیری با تحریمهای ایالات متحده و سازمان ملل جلوگیری میکند.
این خبرگزاری اما تصریح کرده است این طرح پیچیده و آزمایش نشده است و ممکن است اجرای آن زمان ببرد.
از سوی دیگر، این خبرگزاری گفته است که پس از تسلط طالبان بر کابل و خروج نیروهای خارجی از افغانستان، بیش از ۳۰ میلیون نفر با یک اقتصاد پرتنش، کمبود مواد غذایی و فقر رو به رشد روبهرو هستند.
تاکنون حکومت سرپرست طالبان، حقوق آموزگاران و کارکنان دولتی را پرداخت نکرده است.
با این حال در این گزارش گفته شده است که این کار طالبان میتواند فروپاشی سیستمهای آموزش عمومی، مراقبتهای صحی و خدمات اجتماعی افغانستان را تسریع بخشد.
همچنان در این گزارش هشدار داده شده است، کارکنانی که در ماههای اخیر معاش دریافت نکردهاند، ممکن است از حضور در محل کار خود دست بکشند و به مهاجرت گسترده از کشور بپیوندند.
این در حالی است که پیشتر سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا تأیید کرده بود که واشنگتن با بانک جهانی و سایر کمککنندهگان در مورد نحوه استفاده از این بودجه، از جمله پرداخت بالقوه به افرادی که در «مقامات حیاتی مانند کارکنان مراقبتهای بهداشتی و معلمان» کار میکنند، کار میکند.
وی افزوده بود که امریکا در بخش تأمین نیازهای حیاتی مردم افغانستان متعهد است.
هرچند بانک جهانی تأیید کرده است که در حال بررسی انتقال وجود از صندوق بازسازی افغانستان به سازمان ملل متحد و نهادهای مددرسان است، اما در این مورد هنوز جزییات ارایه نکرده است.
سازمان ملل نیز از اظهار نظر در این مورد خودداری کرده است.
گفتنی است که صندوق بازسازی افغانستان (ARTF) در سال ۲۰۰۲ تأسیس شده و توسط بانک جهانی اداره میشد. منابع مالی این صندوق برای بودجه غیرعادی استفاده میشد که بیش از ۷۰ درصد بودجه آن از طریق کمکهای خارجی تمویل میشد.
بانک جهانی پس از تسلط طالبان، پرداختها را به حالت تعلیق درآورد و همزمان با آن، امریکا کمکهایش به افغانستان را تعلیق و ذخایر ارزی بانک مرکزی را مسدود کرد.