سخنی با علما و اولیای مدارس دینی
بقلم: مولانا ابرار الحق حقی رحمه الله
ترجمه: استاد مفتی محمد قاسم قاسمی حفظه الله تعالی
1- محبت و عظمت و بزرگی قرآن مجید را در دل جای دهید، بیندیشید که این کتاب، کلام الهی و هدایت نامه ربانی است.
2- آداب تلاوت را رعایت فرمائید، بالاخص محسنات تلاوت مانند اخفاء، اظهار، تفخیم، وترفیق متاسفانه امروز اغلب اهل علم مستحبات تلاوت را رعایت نمی کنند و عده ای هم بلد نیستند و در عین حال خجالت می کشند که کمبود را توسط ماهرین فن جبران نمایند.
3- رعایت سنن موکده برای هر فرد بویژه علماء فوق العاده ضروری است، به سبب ترک سنت موکده عبادتهای ما خالی از روح و بی تاثیر شده اند، اگر در هر مدرسه و مسجد برنامه ریزی شود که روزانه یک سنت مذاکره و تکرار گردد،بدین ترتیب سنت ها مستحضر شده و در عمل پیاده می گردد.
4- نمازهای ما خالی از خشوع هستند، بهترین راه تحصیل خشوع استحضار معنی کلمات در هنگام نماز است.
5-علماء باید به سنن عادیه نیز فوق العاده اهمیت قایل باشند، مانند قرائت ادعیه مسنونه، سنتهای خواب، بیداری و غیره، همین موارد را به طلاب مدرسه تلقین و توصیه نمایند.
6- اهل مدرسه به زبان عربی توجه کنند، و با هم به عربی صحبت نمایند، با شاگردان گفتگو کنند، تابلوهای مدرسه به زبان عربی باشند.
7- تمرین عملی نماز، اذان، اقامه نماز جنازه، جمعه و عیدین باید عملا به طلاب تعلیم داده شود.
8- هنگام پذیرش و ثبت نام طلاب حتما باید از طلاب عزیز در ضمن بقیه امتحانات؛ امتحان تجوید و روخوانی قرآن مجید گرفته شود.
9- اساتید و مسئولین درباره طلاب بیندیشند که اینها مجاهدان راه خدا و تارکان وطن هستند که فرشتگان بالهای خویش را برای احترام از ایشان می گسترانند، باید آنان را دوست بدارند و چنین بپندارند که آنها موجب خیر در دنیا و آخرتند، و برخورد اساتید با فرزندان اغناء و اشراف و مستضعف و فقیر یکسان باشد(و کسی را بخاطر طبقه اش تحقیر نکنند).
10- باید برخورد مسئولین با کلیه اساتذه و خدمتگذاران با محبت و احترام باشد.
11- از دروغ، غیبت، وعده خلافی، استعمال اشیاء دیگران بدون اجازه، چشم جرانی(بد چشمی) بدگمانی، حسد و طمع، عجب و خود پسندی، اجتناب و پرهیز نمایند.
12- حقوق و حق الزحمه معلمان قرآن( ناظره《روخوانی》و حفظ) نباید از حقوق اساتذه دروس دیگر کمتر باشد.
13-کلاسهای درس قرآن و حفظ از نظر فرش و زیبائی نباید از بقیه کلاس های دیگر کمتر باشد.
14-هنگام استخدام هر استاد بویژه اساتید قرآن حتما از آنان امتحان بعمل آید،و سوابق اخلاقی (تقوی، لباس و غیره) بررسی شود.
15- تشبه یک امر خیلی مهم است و لازم است حتی الامکان اساتید محترم و طلاب عزیز از نظر ظاهر نیز روش سنت و سلف را اختیار نمایند.
16-اساتیدی که در یک موضوع احساس ضعف دارند مانند (تجوید و غیره) اعزام آنان به مراکز تخصص به خرج و هزینه مدرسه انجام گردد.
17- حقوق اساتذه حتی الامکان مکفی باشد تا هنگام درس و تعلیم از نظر اقتصادی احساس پریشانی و ناراحتی نداشته باشد.
18- اساتید محترم در مقابل بعضی از حرکات (بی ادبی ها، فضولی ها و جسارت های طلاب) حتی الامکان از صبر و گذشت کار بگیرند خشم رو فرو برند و بعدا بطریق مناسبی آن حرکات را به طلبه تفهیم و نصیحت نمایند، و بکوشید تا حد الامکان موجبات راحت و اطمینان، طلاب را فراهم نمایند و از تنبیه بدنی آنان حتی الامکان خودداری نمایند و از شتم و دشنام جدا خودداری نمایند.
19- نظافت و بهداشت را در محیط مدرسه کاملا رعایت نمایند،از انداختن تکه های کاغذ و زباله در محیط مدرسه جدا خودداری نمایند، پاره های کاغذ و کتاب درزباله دانهای مخصوص (غیر از زباله دان عمومی) انداخته شود.
20- شرکت در نماز جماعت و تکبیر اولی برای طلاب و علما بیش از دیگران ضروری است.
21- جهت تصحیح و تجوید (قرائت قرآن) در هر مسجد پانزده دقیقه بعد از نمازها همخوانی و تکرار قرآن مجید یا تشکیل حلقه های چند نفری صورت پذیرد.
22- از خلوت با خردسالان و امارد اجتناب ورزند.
23- مسئولین باید جهت بهداشت و نظافت اتاقها را (بدون اطلاع قبلی) بررسی و معاینه نمایند.
24- در هر نقطه جهت تعلیم و موعظه زنان با حفظ حجاب تصمیم گیری لازم بعمل آید.
25- اساتید و مسئولین زندگی نامه و سرگذشت بزرگان را برای طلاب بازگو و آنها را به مطالعه آن افرادی تشویق و راهنمائی نمایند. (تاریخ دعوت و اصلاح از علامه سید ابوالحسن علی ندوی رحمه الله علیه و مطالعه آثار مولانا اشرفعلی تهانوی رحمه الله علیه در این خصوص موثر هستند.)
26- در هر مسجد حتما ترجمه قرآن و تعلیم احادیث (مانند نصاب تبلیغ، ریاض الصالحین) برگذار گردد.
27- تبلیغ و تعلیم و تزکیه همگی شعبه های خدمت دین هستند اگر کسی در یکی از این شعبه ها قرار گرفت دیگران حق ندارند او را تحقیر نمایند، بلکه باید حتی الامکان با او تعاون و همکاری نمایند و هر کدام که در شعبه ای کار می کنند ارزش کار دیگران را نادیده نگیرند، بلکه در عوض از خدمات دیگران تقدیر و تشکر نمایند.
28- تبلیغ وسیله ایجاد اعمال است، مردم به سبب تبلیغ به سوی دین متوجه می شوند، اما تزکیه وسیله قبول اعمال است، لذا علماء باید از تزکیه غفلت نورزند و ارتباط و مجالست با اهل تزکیه و استفاده از آنان موجب اصلاح و تزکیه انسان میگردد.
29- مدیر مدرسه در راس هر ماه با اساتید محترم جلسه تشکیل داده و مسائل و مشکلات مدرسه و طلاب را بررسی نموده و در رشد فکری و تربیت عملی آنها بیندیشند و تبادل نظر نمایند.
به نقل از کانال تلگرامی مترجم.